O dynamice ruchu złota na rynku światowym

Dlaczego Bank Rosji przestał akumulować złoto w zapasach międzynarodowych rezerw Federacji Rosyjskiej?

Banki centralne wiodących krajów świata uruchomiły swoje maszyny drukarskie na pełnych obrotach podczas globalnego kryzysu finansowego w latach 2008-2009. Szczególnie godna uwagi była Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych, która podniosła podaż dolara z nieco ponad 800 miliardów dolarów w 2007 roku do 2,2 biliona dolarów na koniec 2009 roku. Jesienią 2014 roku dolarowa produkcja FED podwoiła się w porównaniu z końcem 2009 roku.
Kolejne próby usunięcia z rynku nadwyżki podaży dolara zostały przerwane na początku 2020 roku przez ogłoszenie „pandemii” i późniejsze blokady w Stanach Zjednoczonych.

Prasa drukarska FED została ponownie włączona na pełnych obrotach, a suma bilansowa FED osiągnęła już 8,7 biliona dolarów. Oznacza to, że podaż dolara ponownie podwoiła się w ciągu mniej niż dwóch lat w porównaniu z jesienią 2014 roku. Nawet ludzie z dala od ekonomii rozumieją, że dolar amerykański jest skazany na zagładę. I najprawdopodobniej upadek tej waluty nastąpi po pęknięciu baniek na giełdach, napompowanych przez pompę taką jak FED. Ten sam los czeka inne kluczowe waluty – euro, funt brytyjski, jen japoński.

Ale głównie z tych walut powstają tzw. rezerwy międzynarodowe większości krajów świata („poduszki bezpieczeństwa”). Pozostałe składniki tych rezerw to złoto, pozycja kraju w MFW oraz specjalne prawa ciągnienia (SDR).

Decyzją Międzynarodowej Konferencji Monetarnej i Finansowej Bretton Woods z 1944 r. złoto, wraz z dolarem amerykańskim, zostało określone jako światowa waluta rezerwowa. Banki centralne i ministerstwa finansów starały się gromadzić złoto jako część rezerw międzynarodowych. Szczyt osiągnięto w 1965 roku, kiedy według szacunków MFW łączne rezerwy złota krajów świata wyniosły 37 124 tony. A udział złota w całkowitym wolumenie międzynarodowych (złota i dewizowych) rezerw wszystkich krajów świata osiągnął 54%. Już w drugiej połowie lat 60. pojawiły się oznaki kryzysu złoto-dolarowego standardu, a rezerwy złota zaczęły topnieć. Wyniosły one 32 961 ton w 1970 roku i 31 722 ton w 1975 roku. W 1976 r. odbyła się konferencja na Jamajce, która zniosła złoto-dolarowy standard , zastępując go papierowym. Od tego czasu powstała dość dziwna, niejednoznaczna sytuacja. Chociaż MFW zalecał, aby dolary amerykańskie nadal zastępowały złoto w międzynarodowych rezerwach, większość krajów zajęła neutralne stanowisko. Nie kupowali złota, ale też nie sprzedawali go ze swoich rezerw; zamrozili swoje rezerwy złota. Oto dane dla poszczególnych lat (t): 1980 – 32388; 1985 – 32 264; 1990 – 32 134; 1995 – 31125.

W 1999 r. pod naciskiem USA i MFW banki centralne wiodących krajów świata zawarły Porozumienie Waszyngtońskie, które zobowiązało je do sprzedaży metalu ze swoich rezerw zgodnie z ustalonymi kontyngentami i harmonogramami. Już pod koniec 2000 r. całkowite rezerwy złota w tych krajach spadły do ​​rekordowo niskiego poziomu 28 866 ton. Porozumienie Waszyngtońskie było rewidowane co pięć lat, ale całkowite rezerwy złota nie spadły zbytnio, ponieważ sprzedaż złota przez banki centralne wiodących krajów (Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Japonia, Szwajcaria itp.) została zrekompensowana przez zakupy banków centralnych tych krajów, które nie były członkami Porozumienia Waszyngtońskiego. Według moich szacunków na koniec 2009 roku łączne rezerwy złota banków centralnych wszystkich krajów świata wyniosły 28 922 ton. Ogólnie rzecz biorąc, na całym świecie w 2000 roku sprzedaż złota była w przybliżeniu równa jego zakupom.

A od 2010 roku widoczna jest wyraźna tendencja do przekształcania banków centralnych w nabywców netto złota (zakupy przewyższają sprzedaż). Oto dane Światowej Rady Złota na temat zakupów netto (wielkość zakupów minus sprzedaż) złota przez banki centralne za okres od 2010 do 2020 (tony metryczne): 2010 – 79,1; 2011 – 480,8; 2012 – 569,3; 2013 – 619,3; 2014 – 601,2; 2015 – 579,6; 2016 – 394,9; 2017 – 378,6; 2018 – 656,2; 2019 – 605,4; 2020 – 254.9.

Maksymalny wolumen zakupów netto wystąpił w 2018 roku (656,2 tony). Kolejne rekordowe lata (zakupy netto powyżej 600 ton) to 2013 i 2019. Łącznie w latach 2010-2020 zakupy złota netto przez Banki Centralne wyniosły 5219,3 ton. W tym samym okresie światowa produkcja złota, według Światowej Rady Złota, wyniosła 35 838,3 ton. W ten sposób 14,6% metalu szlachetnego wydobytego w tym samym okresie przeznaczono na uzupełnienie oficjalnych rezerw złota (inne obszary zastosowania to przemysł jubilerski, elektronika, inwestycje).

Według Światowej Rady Złota do końca 2020 r. całkowite oficjalne rezerwy złota (będące częścią oficjalnych rezerw międzynarodowych) wszystkich krajów świata wyniosły 34 211 ton. Wzrost oficjalnych rezerw złota na świecie z tytułu zakupów netto banków centralnych wyniósł w latach 2010-2020 15,3%.
Największymi nabywcami netto złota w 2021 r. były banki centralne Tajlandii, Japonii, Węgier i Indii. Kupiły metal szlachetny na rynku światowym, ponieważ nie są to kraje, w których wydobywa się złoto. Wśród nabywców netto widzimy także banki centralne Brazylii, Uzbekistanu i Kazachstanu. Są to kraje wydobywcze, one zakupiły metal na rezerwy z produkcji krajowej.

Krajem nr 1 w wydobyciu złota są Chiny. Według wyników z ubiegłego roku one wyprodukowały 365,3 ton szlachetnego metalu. Nie widzimy jednakże Ludowego Banku Chin ( The People’s Bank of China) wśród banków centralnych dokonujących zakupów złota netto. Zasoby złota PBC są niezmienne od dwóch lat i wynoszą 1948 ton. Wielu ekspertów wątpi, że Chiński Bank Centralny nie skupuje złota wydobywanego w tym kraju. Kupuje i jest bardzo aktywny, ale maskuje to w każdy możliwy sposób i nie odzwierciedla tego w oficjalnych statystykach. (Przed połową 2015 r. dane o oficjalnych rezerwach złota uważano za tajemnicę państwową.) Rzeczywista ilość złota w międzynarodowych rezerwach Chin jest co najmniej dwukrotnie wyższa od oficjalnych danych.

Rosja jest uważana za drugi co do wielkości kraj wydobycia złota po Chinach. Według wyników z ubiegłego roku w kraju wyprodukowano 331,1 ton tego metalu szlachetnego. Nasz kraj ma wszelkie możliwości zwiększenia rezerw złota w ramach międzynarodowych rezerw Federacji Rosyjskiej. I ta okazja jest realizowana od wielu lat. Oficjalne rosyjskie rezerwy złota stale rosły w drugiej dekadzie XXI wieku. Na dzień 1 stycznia 2010 roku jego wartość w ujęciu fizycznym wynosiła 649,03 tony, a na dzień 1 stycznia 2021 roku – 2298,59 tony. Na początku badanego okresu udział złota w ujęciu wartościowym wynosił 5,19% wszystkich rezerw międzynarodowych Federacji Rosyjskiej; na koniec tego okresu wzrósł do 23,29%.

Przyrost rezerw złota na przestrzeni 11 lat (2010-2021) osiągnął zaokrąglone 1650 ton. Średnio rocznie uzyskuje się wzrost o 150 ton, ale zdarzały się rekordowe lata. Maksymalny skup złota netto w 2018 roku wyniósł 275,15 tony. To bardzo pozytywny trend. Był postrzegany jako początek prawdziwej dedolaryzacji gospodarki rosyjskiej, jako decydujący krok w kierunku wzmocnienia rosyjskiego rubla. Eksperci oszacowali, że gdyby Bank Centralny zakupił w ciągu pięciu lat cały wydobyty w kraju metal szlachetny, to nie byłoby dolarów i innych papierowych walut w oficjalnych rezerwach kraju. Byłby to poważny krok w kierunku wzmocnienia suwerenności narodowej Rosji.

Jednak w kolejnym roku po rekordowym 2018 roku zakupy złota netto były już znacznie niższe niż rok wcześniej – 157,95 tony. A na koniec 2020 roku zakupy netto metalu szlachetnego wyniosły zaledwie 27,28 tony. W porównaniu z 2018 r. znacznie spadły. O co chodzi?

W marcu 2020 r. Bank Rosji ogłosił, że od 1 kwietnia przestanie kupować metal szlachetny do zapasu rezerw międzynarodowych. I rzeczywiście, Bank Rosji prawie całkowicie zatrzymał operacje na złocie. Sprzedał nawet niewielką partię metalu szlachetnego (kilka ton) ze swoich rezerw na wybicie złotych monet inwestycyjnych. Potem jednak kupił dokładnie taką samą ilość złota, zamrażając rezerwy złota na poziomie 1 kwietnia 2020 roku. Ta decyzja Banku Rosji spowodowała, że firmy wydobywcze złota działające w Rosji wysyłały swoje produkty na rynki zagraniczne. Na koniec 2020 roku wyeksportowano z kraju 320 ton metali szlachetnych, tj. prawie 100 procent metalu produkowanego w Rosji (w tym powiązane wydobycie i produkcja z odpadów zawierających złoto). Lwia część złota została wysłana do Londynu. Dalszy los rosyjskiego złota nie jest znany. W 2021 r. kontynuowano eksport złota z Rosji.

Zaznaczam, że od czasu zaprzestania zakupów złota w ramach międzynarodowych rezerw Federacji Rosyjskiej łączna wartość tych rezerw wzrosła z 564,4 mld do 626,3 mld dolarów na dzień 17 grudnia 2021 r. (ostatnie dane). Oznacza to, że wzrost wyniósł 61,9 miliarda dolarów i był zapewniony wyłącznie przez akumulację walut fiducjarnych. W związku z tym zmniejsza się udział złota w rezerwach. Dziś waha się w granicach 20-21%.

21 grudnia Duma Państwowa Federacji Rosyjskiej zwróciła się do Banku Centralnego i rządu z zapytaniem: dlaczego całe złoto wydobywane w kraju jest eksportowane poza jego granice i dlaczego Bank Rosji przestał akumulować złoto w zapasach międzynarodowych rezerw Federacji Rosyjskiej?

Autor: Walentin J. Katasonow

(tłum. własne – PZ)

za: http://www.rv.ru/content.php3?id=14116

więcej: https://wiernipolsce1.wordpress.com/2022/02/05/o-dynamice-ruchu-zlota-na-rynku-swiatowym/